TUVALET VE ELLERİN TEMİZLİĞİ

                                            İnsanlarımız her şeyde olduğu gibi aile ortamında daha çocukken tuvalette taharet ve sonrasında ellerinin temizliğinde eğitim almadıysa, yaş ilerledikçe durum pek de değişmiyor tuvalette işini gördükten sonra ellerini yıkamadan tuvaletten çıkıp gidiyor.  Bu durumu umumi tuvaletlerin çok kullanıldığı lokanta, stadyum gibi insanların yoğun olduğu yerlerde daha da fazla göze çarptığı için görmek mümkündür..

                     Antalya futbol stadında mecburen girdiğim tuvalette bu gördüklerim dikkatimi çektiği ve de Unicef tarafından 15.EKİM tarihinin “El yıkama günü” olarak kabul edildiği zamana rastlamasını da dikkate alarak bu konuya değinmek istedim. Çok kalabalık ortamlarda örneğin stadyumun ve umumi tuvaletlerden çıkan kişiler lavaboya uğramadan pantolonunun fermuarını çeken çıkıp gittiğini gördüm, sonrasında lavabolarda ellerini yıkayanları izlemeye başladım. İşini bitirenlerin bir kısmı ellerini suyun altına tutup çıkarken diğerleri ellerini hiç yıkamadan çıkıp gittiklerine şahit oldum. Bunların çoğunluğu pisuarları kullanan erkeklerdi. Fakat tuvaletlerde kapalı bölümlerden çıkanların da ellerini maalesef yıkamadıklarını izledim. Gerçekten böyle şeylere tanıklık etmek çok üzücü geldi bana. Nasıl olurda insan kendi sağlığı başta olmak üzere temizlenmeyi, ellerini yıkamayı ihmal eder.

                       Şimdi bakıyorum da umuma ait bazı tuvaletlerde pisuarlar yok, yalnız bir iki kişilik kapalı tuvaletler yapılmış pisuarların, bulunmadığı bu gibi mekanlarda  erkeklerin  ayakta işini görürken çoğu kez  klozeti pisuar gibi kullananlar haliyle sonradan gelecek olan kişinin oturacağı kısmı idrarla kenarlarını batırmakta  o kişide oraya bilmeden oturmaktadır,  bu kişi ne kadar taharetlense kirlenen yeri kalacaktır. Bazı kendini bilmezler klozetin kapağını kaldırmadan bile üstüne, dışına çişini yaptıkları için içerisi berbat görünüm aldığı ve kokuşan yerlerde var tabi.

                        Ülkemizde yaşayanların yüzde doksan beşi Müslüman’dır. Sorduğunuzda size mutlaka  “Elhamdürullah müslümanım” diyecektir.  Peki, Müslüman olan kişiler  tuvalette ve   çıktıktan sonra  neler yapması gerektiğini  bilmezler mi ?, bu durumlar aile ortamlarında daha küçük yaşlarda çocuklara öğretilmiyor mu ? Buralarda izlediğimiz kişiler evlerinde de böyle tuvaletten çıktıktan sonra ellerini yıkamadan yemek sofrasına da böylemi oturuyorlar acaba? Bu kişilerin esnaf olduğunu farz edelim bakkal gıda maddelerini, fırıncı ekmekleri, dondurma satanlar dondurmayı ve lokantada  garsonluk yapanlar bu pis ellerle  ağzımıza koyacağımız maddeleri ellemiş olmuyorlar mı? Ama göz görmeyince gönül katlanır derler. Tuvalet çocuk yaştayken anne veya baba tarafından nereye yapacağı, nasıl yapacağını ve işi bittikten sonra elleri nasıl sabunlayacağı mutlaka öğretilir ve bu öğretilenlerde kolay kolay unutulmaz. Fakat tuvalet sonrası ellerini yıkamak zahmetinde bulunmayan bu kişilere galiba aileleri tarafından namaz, abdestte öğretilmemiş. Şayet bunlar öğretilmiş olsaydı daha çocuk yaşta iç çamaşırına idrarın bir damlasının bile değmesinin sakıncalı olduğunu bilir, biraz sonra alacağı abdestte de zarar vereceğini bildiğinden böyle durumlarda temizliğin taharetle başlayıp lavaboda bol su ile ellerini sabunlamakla temizliği tamamlayacağının bilinci içinde olurlardı.

               Tuvalet sonrası ellerini yıkamadan çıkıp gidenlerin çoğunluğu gençlerden oluşuyor. Olgun, yaşı ilerlemiş olanlar lavabonun başın da sabun kullanmasalar bile ellerini yıkayarak gidiyorlar. Bu kesimin çoğunluğu da mutlaka namaz kılanlar olduğunu düşünüyorum. Çünkü namaz kılanlar ne suretle olursa olsun tuvalette ama küçük, ama büyük işlerini gördüklerini müteakip taharetlenecektir, daha sonra da mutlaka lavabonun başına geçerek ellerini sabunla yıkanacağını bilirler.

              Adamlar üşenmemişler bir araştırma yaparak Avrupa’da hijyene en çok dikkat eden ülkelerin haritasını çıkarmışlar. Anket sonunda tuvaletten sonra ellerlini sabunla yıkayan ülke sıralamasında Bosna Hersek yüzde 94 ile birinci sırada yer almış. Hollanda yüzde 50 ile son sırada olduğu ortaya çıkmış, Türkiye ise yüzde 85 olarak tespit edilmiştir. Yine yüce dinimiz  “Temizlik İmandandır”  sözcükleriyle temizliğe önem verdiğini vurgulamıştır. Mademki her işin başı sağlık olduğunu biliyoruz, öyleyse vücudumuzun mikrop kapmaması ve hiç hastalığa yakalanmamak için tuvalete girmesek bile ellerimizi sık yıkamalıyız. Çünkü Kapı kollarından, tokalaşmaktan bile ellerimizin mikrop kaptığını bilmemiz gerekir. Düşüne biliyor musunuz O eller yıkanmadan marketteki ekmekleri birer birer elliyor, esnafsa yiyeceklerime dokunuyor, O pis ellerle toka edilip sıkılıyor ve o mikrop yuvası eller sırası gelip öpülüyor. Bu nedenlerle başta sağlık açısından ellerimizi suyun olduğu her yerde sık sık yıkamalıyız. Sağlıcakla kalın.

SAYĞILARIMLA